Przykładowe zapisy w dzienniku i punkty z podstawy programowej I. Rysowanie szlaczków po śladzie, a potem – samodzielnie. Określanie ostatniej sylaby w nazwach zdjęć. Zabawa Z jakiego drzewa? – łączenie liści i owoców pochodzących z tego samego drzewa, nazywanie go. Ćwiczenia poranne metodą opowieści ruchowej – W parku – zestaw nr 4. Zabawy przy piosence Idzie jesień poprzez świat. Cele: rozwijanie umiejętności wokalnych; obrazowanie tekstu piosenki ruchem. Zabawa ruchowa z elementem turlania – Lecą żołędzie. 2. Wykonanie ludzików i innych stworków z różnego tworzywa przyrodni-czego. Cele: rozwijanie sprawności manualnych; rozwijanie wyobraźni. Zabawy na świeżym powietrzu: zabawa orientacyjno-porządkowa Leśny wietrzyk; zabawa rytmiczno-ruchowa Spotkanie wiewiórek. III. Zabawa badawcza Dlaczego kasztan kłuje? Zabawy kasztanami: układanie kasztanów według wzoru znajdującego się na tablicy. Komponowanie kasztanowej muzyki. Zabawa ruchowa Tyle samo. IV 2, IV 8 Zabawy swobodne w wybranych kącikach. Układanie schematów nazw ob-razków – trzygłoskowych i czte-rogłoskowych. Cele główne • rozwijanie umiejętności wokalnych, • obrazowanie tekstu piosenki ruchem, • rozwijanie sprawności manualnych i wyobraźni. Cele operacyjne Dziecko: • śpiewa piosenkę, • uczestniczy w zabawie ilustracyjnej do piosenki, • wykonuje ludziki z tworzywa przyrodniczego. Przebieg dnia • Karta pracy, cz. 1, s. 31. I Rysowanie szlaczków po śladzie, a potem – samodzielnie. Określanie ostatniej sylaby w na-zwach zdjęć. • Zabawa Z jakiego drzewa? Liście drzew: klonu, kasztanowca, jarzębiny, dębu, sosny, i ich owoce: noski klonu, kaszta-ny, żołędzie, kiść jarzębikaszta-ny, szyszka sosnowa (lub obrazki). N. przygotowuje liście: klonu, kasztanowca, jarzębiny, dębu, sosny, oraz ich owoce: noski klonu, kasztany, żołędzie, kiść jarzębiny, szyszkę sosnową. Dzieci oglądają owoce i liście, dotykają ich, wąchają. Potem łączą liście i owoce w pary; nazywają drzewa, z których one pochodzą. • Karta pracy, cz. 1, s. 32. Łączenie zdjęć liści ze zdjęciami odpowiednich owoców. Odszukanie wśród naklejek kolo-rowych kół i naklejenie ich we właściwych miejscach. Nazywanie drzew i owoców. Koloro-wanie liści i owoców leśnych. • Ćwiczenia poranne metodą opowieści ruchowej – W parku – zestaw nr 4 (przewodnik, s. 67). II Zajęcia 1. Zabawy przy piosence Idzie jesień poprzez świat. • Nauka piosenki. Nagranie piosenki, odtwarzacz CD. Utrwalanie refrenu. Śpiewanie zwrotek piosenki na zasadzie echa muzycznego. • Zabawa przy piosence. Astry z bibuły karbowanej, liście z brystolu, opaski na głowę z szablonami: ziemniaków, jabłek, wrzosów, grzybów, strój dla jesieni, różdżka z liści i jarzębiny, żółte wstążki (promyki słońca) przymocowane do nadgarstka lewej ręki, w koszu jesieni liście wycięte z kolorowego papieru. Dzieci są ustawione w półkolu. Trzymają pomoce symetrycznie (z lewej i z prawej strony pierwsza dwójka trzyma kolorowe astry, kolejna dwójka z lewej i z prawej strony trzyma kolorowe liście… następnie stoją dzieci z opaskami: ziemniaków, jabłek, wrzosów, grzyb-ków, w środku (między nimi) stoi jesień). Przebieg zabawy: Dzieci: Zwrotka I Takty 1–2: Kwitną astry kolorowe, które są astrami, w podskokach zamieniają się miejscami; z lewej strony na prawą, z prawej strony na lewą, takty 3–4: liście lecą mi na głowę, które są liśćmi, kołyszą rękami uniesionymi nad głowami, wykonują obroty wokół siebie, takty 5–6: w polu kopią kartofelki, które są kartofelkami, robią cztery kroki bo to już czas! w przód, cztery kroki w tył, takty 7–8: Jesień wita świat, wita nas! jesień spaceruje wzdłuż półkola, Refren Takty 9–10: Idzie jesień, idzie jesień wykonują zwrot twarzami do N., kołyszą się poprzez świat. w rytm muzyki i rozrzucają przed sobą kolorowe liście, takty 11–12: Wrzesień w kolorowe wszystkie wykonują wyskok i przechodzą liście wpadł! O tak! do przysiadu, takty 13–14: Idzie jesień, za nią słońca jesień unosi lewą rękę w górę, wprawiając złoty blask. promyki słońca w ruch, lub żądanie. Pod petycją podpisuje się wiele osób. Petycję składa się do władz lokalnych. Wyróżnia się także petycje ustne Podczas śniadania. takty 15–16: Witaj, witaj wśród nas, (wszystkie) składają głęboki ukłon witaj wśród nas! w kierunku N., Zwrotka II Dziecko, które jest jesienią, wraca na swoje miejsce w półkolu. Takty 1–4: W sadzie jabłka malowane które są jabłkami, wychodzą na środek koła, do koszyka skaczą same. podają sobie ręce i maszerują w prawą stronę, następnie wracają na swoje miejsca, takty 5–6: Babie lato plącze nitki, pozostałe dzieci kołyszą rękami nad bo to już czas! głowami, takty 7–8: Jesień wita nas, wita nas! tak samo jak w I zwrotce, Refren Takty 9–17: jw. Zwrotka III Takty 1–4: W lesie kwitną piękne wrzosy, wrzosy wychodzą na środek, grzybki rosną w kroplach rosy. przodem do N., obok wrzosów zajmują miejsce grzybki, które przechodzą do przysiadu i pozostają w nim do końca zwrotki, takty 5–6: Na wycieczkę chodźmy razem, pozostałe dzieci maszerują w miejscu, bo to już czas! takty 7–8: Jesień wita świat, wita nas! jesień tak samo jak w I zwrotce, Refren Takty 9–17: jw. • Ćwiczenie rozwijające koordynację słuchowo-ruchową – Piękne obroty. Tamburyn, dowolne instrumenty perkusyjne, nagranie piosenki Idzie jesień poprzez świat. Dzieci swobodnie maszerują w rytmie piosenki Idzie jesień poprzez świat. Na przerwę w mu-zyce i energiczne potrząsanie przez N. tamburynem wykonują obrót (cztery kroki wokół sie-bie). N. zwraca uwagę na staranność wykonywania zadania. Następnie dzieci ustawiają się na okręgu. Płynnymi ruchami przemieszczają się po nim w rytmie czteromiarowym – wykonują cztery kroki po kole, następnie wykonują obrót wokół własnej osi (cztery małe kroki). Początkowo ćwiczenie można wykonać w bardzo wolnym tempie, z wykorzystaniem do-wolnego instrumentu perkusyjnego. • Zabawa ruchowa z elementem turlania – Lecą żołędzie. N. stoi na środku sali. Jest dębem. Dzieci gromadzą się blisko niego. Są żołędziami. Na hasło: Lecą żołędzie z dębu – dzieci najpierw rozbiegają się, a następnie turlają po dywanie – żołędzie toczą się po trawie. Zajęcia 2. Wykonanie ludzików i innych stworków z różnego tworzywa przyrodniczego. • Słuchanie wiersza Danuty Gellnerowej Żołędzie. Chodzę i zbieram żołędzie. − A co z tych żołędzi będzie? − Będzie żołędziowy król i królowa, dziewczynka żołędziowa, żołędziowe talerze, półmiski, żołędziowe kubki i miski. Na nich będzie żołędziowa uczta z żołędzi. Nie wiem tylko komu smakować będzie? − Może dzikom, gdyby przyszły z lasu, ale dziki pewnie nie mają czasu. • Rozmowa na temat wiersza. − Co można zrobić z żołędzi? − Czyim przysmakiem są żołędzie? • Liczenie niewidocznych elementów. Rozpoznawanie ich po dźwiękach, jakie wydają. Puszka, żołędzie. Dzieci siedzą tyłem do N. N. wrzuca do puszki po napoju żołędzie, a dzieci liczą po cichu dźwięki, jakie one wydają. Następnie podają liczbę żołędzi wrzuconych do puszki. • Układanie prostych rytmów z materiału przyrodniczego. Liście, kasztany, żołędzie. N. układa ciąg rytmiczny, nazywając dany element, np.: liść – kasztan – żołądź – liść – kasztan – żołądź – liść – kasztan – żołądź… Dzieci patrzą i słuchają, starając się dostrzec rytm, a potem go kontynuują. Następnie dzie-ci dobierają się w pary i układają na zmianę dzie-ciągi rytmiczne z materiału przyrodniczego. • Karta pracy, cz. 1, s. 33. Liczenie owoców, z których są zbudowane ludziki; zaznaczanie ich liczby kropkami pod ludzi-kami. Wskazywanie ludzików: wykonanego z najmniejszej liczby elementów i z największej liczby elementów. • Wykonanie ludzików i stworków z wybranego materiału przyrodniczego. Tworzywo przyrodnicze, wykałaczki, plastelina, szpikulec. N. robi szpikulcem otwory w kasztanach i żołędziach. Doradza dzieciom w razie potrzeby. Pokazuje, jak łączyć elementy za pomocą plasteliny. Wykonane ludziki i stworki wzbogacą kącik przyrody. Zabawy na świeżym powietrzu • Zabawa orientacyjno-porządkowa Leśny wietrzyk. N. dzieli dzieci na dwie grupy. Jedna grupa to drzewa. Dzieci z tej grupy otrzymują liście. Poruszają liśćmi trzymanymi w rękach (gałęziach), naśladując nimi szum wiatru. Wybrane dziecko to wiatr. Biega pomiędzy drzewami i lekko ich dotyka. Dotknięte drzewo wypusz-cza liście na ziemię. Gdy wszystkie liście opadną, dzieci z grupy drugiej chodzą między drzewami i zbierają liście. Przy powtórzeniu zabawy następuje zmian ról. • Zabawa rytmiczno-ruchowa Spotkanie wiewiórek. Tamburyn. Dzieci są wiewiórkami. Skaczą obunóż po wyznaczonym miejscu ogrodu przedszkolnego, przy akompaniamencie tamburynu. Podczas przerwy w grze dobierają się w pary i wypo-wiadają za N. rymowankę: Wiewiórki się spotkały, o zapasach rozmawiały, naprzemiennie klaszcząc: raz w swoje dłonie, raz w dłonie partnera. • Karta pracy, cz. 1, s. 33 (ciąg dalszy). III Kończenie rysowania liści i owoców według wzoru (rytmu) z poprzedniej karty. • Zabawa badawcza Dlaczego kasztan kłuje? Lupy, kasztany w łupinach. lub żądanie. Pod petycją podpisuje się wiele osób. Petycję składa się do władz lokalnych. Wyróżnia się także petycje ustne Podczas śniadania. Celem ćwiczenia jest ukazanie, że rośliny produkujące nasiona wytwarzają dla nich ochronę. Dzieci oglądają przez lupy kasztan w łupinie. Wyciągają wnioski: Łupina jest zielono-brązowa. Pokrywają ją ostro zakończone kolce. Wewnątrz łupiny znajduje się brązowe nasienie – kasztan, ale trzeba się sporo natrudzić, żeby go wyjąć i się nie pokłuć. Łupina stanowi osłonę kasztana. • Zabawy kasztanami. Kasztany. Każde dziecko bierze jeden kasztan. Kładzie kasztan na podłodze i biega wokół niego, przeskakuje obunóż przez niego. Potem podnosi kasztan i przerzuca go z ręki do ręki. • Układanie kasztanów według wzoru narysowanego na tablicy. Kasztany (po sześć dla każdego dziecka), wzory narysowane na tablicy. Każde dziecko bierze sześć kasztanów. Układa je według kolejnych wzorów umieszczonych na tablicy. Niemożność ułożenia takiego samego wzoru może świadczyć o zaburzonej percepcji wzrokowej. • Komponowanie kasztanowej muzyki. Kasztany. Każde dziecko otrzymuje dwa kasztany. N. zachęca dzieci do prezentowania swoich pomysłów. Chętne dzieci przedstawiają swoje pomysły, np.: uderzanie kasztanami o siebie, pocieranie kasztanem o kasztan, potrząsanie kasztanami trzymanymi w dłoniach, turlanie kasztanów… W Polsce od kilkunastu lat kasztanowce są atakowane przez małego motylka szrotówka kasztanowcowiaczka. Jest on przyczyną wczesnego zamierania zaatakowanych drzew. • Zabawa ruchowa Tyle samo. Obrazki z różną liczbą kasztanów. Dzieci spacerują po sali. Na hasło: Stop! – zatrzymują się, patrzą na obrazek z kasztanami, trzymany przez N. Następnie skaczą w miejscu tyle razy, ile kasztanów jest na obrazku. • Zabawy swobodne w wybranych kącikach. • Układanie schematów nazw obrazków: trzygłoskowych i czterogłoskowych. Obrazki, białe kartoniki. Dzieci losują obrazki, biorą kartoniki i sa-modzielnie lub z pomocą N. układają schematy nazw obrazków. • Karta pracy Nowe przygody Olka i Ady. Lite-ry i liczby, cz. 1, s. 4. Rysowanie przedmiotów, roślin, zwierząt, których nazwy rozpoczynają się taką samą głoską, jaką kończą się nazwy środków loko-mocji przedstawionych na zdjęciach. Określa-nie środkowej głoski w podanych nazwach. Wrzesień, tydzień 4 Idzie jesień… przez park, las

Piosenka i wiersz na październik Gr. I „Mam trzy latka” Irena Suchorzewska Mam 3 latka, 3 i półbrodą sięgam ponad przedszkola chodzę z workiemi mam znaczek z ładnie zmieniam,myję ręce do wszystko z talerzyka,tańczę, kiedy gra wierszyk o koteczku,o tchórzliwym koziołeczku,i o piesku co był w polu,nauczyłam się w przedszkolu “Jestem sobie przedszkolaczek” Jestem sobie przedszkolaczek,Nie grymaszę i nie płaczę,Na bębenku marsza gram,Ram tam tam, ram tam tu zabawek wiele,Razem bawić się weselej,Bo kolegów dobrych mam,Ram tam tam, ram tam klocki, kredki, farby,To są nasze wspólne skarby,Bardzo dobrze tutaj nam,Ram tam tam, ram tam jest beksą i mazgajem,Ten się do nas nie nadaje,Niechaj w domu siedzi sam,Ram tam tam, ram tam tam. Gr. II “Ogórek” Wesoło jesienią w ogródku na grządce,Tu ruda marchewka tam strączek,Tu dynia jak słońce, tam główka sałaty,A w kącie ogórek ogórek, ogórek,Zielony ma garniturek,I czapkę i sandały,Zielony, zielony jest jesienią na grządkę w ogrodzie,Deszczowa pogoda przychodzi,Parasol ma w ręku, konewkę ma z chmurki,I deszczem podlewa ogórki. “A to kapelusz” – Miły muchomorku,powiedzieć mi musisz,gdzie kupiłeś takiśliczny kapelusik?– Moja wiewióreczko,chętnie ci odpowiem:ja go nie kupiłem,wyrósł mi na głowie. Gr. III „Jesienna wyliczanka” Deszcz, kalosze, bura chmura,Dmucha, chucha, kalosze, bura chmura,Kropi, pada, leje!Jesienna pogoda, daje w kość!Jesienniej pogody mamy dość! „Wąż”Jest bardzo, bardzo długiczasami na sto chodzi i nie biega,bo nie ma rąk i nóg. Ref. To jest wąż, wąż, wąż, wciąż, wciąż, wciąż, sy, sy, sy, sy, sy… Nawet wtedy, kiedy się na brzuchui z gracją robi zawsze robi tak, no kto? Ref. To jest wąż… On umie sam bez kłębuszek zwinąć często tak bez ruchuprzesiedzi cały dzień. Ref. To jest wąż… Gr. IV Wiersz z książki „Cynamon i Trusia. Wierszyki od stóp do głów”„Pupa”A gdybyśmy pupy nie mieli?To na czym byśmy siedzieli?Niech mi ktoś mądry odpowie!Bo chyba nie na głowie?I pewnie nie na brzuchu…Może na lewym uchu?Albo na brudnej pięcie?Choć to przechodzi chyba szczęście mamy, że pupy posiadamy. “Idzie jesień poprzez świat” astry kolorowe, liście lecą mi na głowę, w polu kopią kartofelki, bo już czas!Jesień wita świat, wita nas! Ref.: Idzie jesień, idzie jesień poprzez w kolorowe liście wpadł! O tak!Idzie jesień, za nią słońca złoty witaj wśród nas, witaj w śród nas. 2. W sadzie jabłka malowane do koszykaskaczą same. Babie lato plącze nitki, bo jużczas! Jesień wita świat, wita nas! Ref.: Idzie jesień, idzie jesień poprzez świat… 3. W lesie kwitną piękne wrzosyGrzybki rosną w kroplach wycieczkę chodzimy razem, bo już wita świat, wita nas! Ref.: Idzie jesień, idzie jesień poprzez świat….

idzie jesień idzie jesień poprzez świat